Alle Lemsteraken en Platbodems in het overzicht

Platbodems

De kenmerken van een platbodem zijn een in de breedte gezien platte of nagenoeg platte bodem en een kiel die niet of nauwelijks onder het vlak uitsteekt. Een platbodem heeft in plaats van een kiel doorgaans zijzwaarden.

Platbodems hebben weinig diepgang en ze kunnen probleemloos droogvallen. In getijdewateren kunnen zij met laagwater op een zandbank liggend hoogwater afwachten.

In het waddengebied en de Zeeuwse wateren werd dit vaak gedaan door bijvoorbeeld de schelpen-, wier- en oestervissers. Hun schepen waren daarvoor voorzien van een zwaar uitgevoerde bodem. In Zeeland: de hoogaars en de hengst, in de Waddenzee: de Wieringeraak en diverse bolschepen. De kleinere platbodems werden gebruikt voor de visserij en transport op het relatief ondiepe binnenwater.
In de provincie Friesland werden platbodems (meestal tjalken en pramen) gebruikt om hun lading (turf, mest, terpaarde) door ondiepe vaartjes van Friesland naar het Westland en de Randstad te vervoeren.

Originele platbodemjachten staan meestal ingeschreven in het stamboek ronde en platbodemjachten. Ook de schepen van het type rondbouw, zoals de lemsteraak, Staverse jol en de boeier, behoren tot de familie van platbodemschepen.

Een andere groep schipper-eigenaars heeft zijn schepen in oude staat als zeilend bedrijfsvaartuig teruggebracht, met minieme noodzakelijke aanpassingen in verband met de veiligheid. Deze schepen zijn in Nederland veelal ingeschreven als Varend monument in het Nationaal Register Varende Monumenten.
Een aantal is ook in gebruik als pleziervaartuig. De eigenaars van deze laatste twee groepen besteden vaak enorm veel tijd, moeite en ook geld om hun schip in goede originele staat te houden. Bron: Wikipedia

Platbodems in de vrachtvaart

In de vrachtvaart op de binnenwateren zijn ze lang en smal van vorm met een grote verscheidenheid in uitvoering en maat. Hieronder vallen de types als aak, rivierklipper en de grote familie van tjalken en pramen. Deze schepen zijn vaak gebouwd met een bepaald gebruiksdoel voor ogen. Zo zijn er veel verschillende maten en rompvormen. Vaak gemaakt voor een bepaald vaargebied. Met een formaat voor een bepaalde sluis bijvoorbeeld.
Vooral de tjalken waren het transportmiddel over water bij uitstek in de Lage Landen en werden voor alles gebruikt, van het vervoer van turf, terpaarde en stront met de friese tjalk tot personenvervoer over de Zuiderzee.